Catania ligt aan de oostkust van Sicilië, gelegen tussen zee en vulkaan. De stad werd meerdere keren verwoest door uitbarstingen van de Etna en de zware aardbeving van 1693, maar steeds weer opgebouwd. Het resultaat is een fascinerende mix van zwarte lavasteen, lichtgekleurde barok en levendige pleinen. Een groot deel van het historische centrum maakt deel uit van de UNESCO Werelderfgoedsite “Late barokke steden van de Val di Noto”.
Catania is geen gepolijste ansichtkaart, maar een stad met karakter. Overdag struin je langs markten, kerken en ruïnes, met de rookpluim van de Etna op de achtergrond. ’s Avonds vullen pleinen en straten zich met locals die een aperitivo drinken of een arancino eten.
Dit zijn 10 bezienswaardigheden die je zeker gezien wilt hebben in en rond Catania.
10. Via Etnea
Via Etnea is de belangrijkste straat van Catania en loopt bijna drie kilometer kaarsrecht van de Piazza del Duomo in noordelijke richting, tot aan de voet van de Etna. Langs de route zie je barokke en neoklassieke palazzi, kerken en pleinen, allemaal gebouwd na de aardbeving van 1693. Terwijl je omhoog wandelt, merk je hoe de bestrating en gevels steeds vaker uit donkere lavasteen bestaan.
Via Etnea is ideaal om de sfeer van de stad op te snuiven. Je vindt er kledingwinkels, delicatessenzaken, cafés en ijssalons. Tussen het winkelen door kun je even neerstrijken op een terras voor een espresso of een granita met brioche. Aan de straat liggen verschillende zijwegen richting historische kerken en uitzichtpunten, dus neem af en toe bewust een “omweg”.
9. Giardino Bellini
Halverwege Via Etnea ligt de Giardino Bellini, het oudste stadspark van Catania. Het 18e-eeuwse park werd aangelegd rond een oude privé-tuin en groeide uit tot een van de belangrijkste groene longen van de stad. Terrassen, trappen en slingerende paden zorgen voor afwisseling, terwijl het hoogteverschil je op sommige punten een verrassend mooi uitzicht op Catania en de Etna geeft.
De Giardino Bellini is een goede plek om even te ontsnappen aan het verkeer en de drukte. Op de schaduwrijke bankjes zie je studenten, gezinnen en ouderen naast elkaar zitten. Kinderen kunnen hun energie kwijt op de paadjes, terwijl jij een gelato eet of een boek leest. In de zomer worden er regelmatig kleine evenementen en concerten georganiseerd in het park.
8. La Pescheria (vismarkt)
Achter de Piazza del Duomo ligt La Pescheria, de historische vismarkt van Catania. In de vroege ochtend vullen marktkramen het gebied rondom de fonteinen en stegen, en wordt de vis direct vanaf de karren en bakken verkocht. De markt bestaat al eeuwen en geldt als een van de levendigste van Italië.
Je komt hier niet alleen voor de vis, maar vooral voor de sfeer. Handelaren roepen hun waar aan, messen glijden door verse tonijn en zwaardvis, en overal drijven de geuren van zee, kruiden en gegrilde gerechten. Kom vroeg, wandel een rondje langs de kraampjes en schuif daarna aan in een eenvoudig trattoria voor een bord pasta alle vongole of gegrilde vis.
7. Piazza del Duomo en de Fontana dell’Elefante
Piazza del Duomo is het kloppende hart van Catania. Aan dit plein vind je behalve de kathedraal ook historische palazzi, een stadspoort naar de vismarkt en resten van Romeinse thermen onder de straat. Midden op het plein staat de Fontana dell’Elefante, een fontein met een zwarte lavastenen olifant die een Egyptische obelisk op zijn rug draagt. Het dier, Liotru genoemd, is hét symbool van de stad.
Het plein is een goede startplaats voor een wandeling door de stad, omdat meerdere belangrijke straten hier samenkomen. ’s Avonds kleurt de barokke gevel van de gebouwen warm in het licht en wordt het plein een ontmoetingsplek voor locals en toeristen. Neem de tijd om op een bankje te zitten en te kijken hoe het leven in Catania om je heen voorbijtrekt.
6. Cattedrale di Sant’Agata
Aan dezelfde Piazza del Duomo staat de Cattedrale di Sant’Agata, de indrukwekkende barokke kathedraal van Catania. De huidige kerk werd na de aardbeving van 1693 herbouwd, met een markante gevel in Siciliaanse barok, ontworpen door de architect Vaccarini. Binnen vind je onder andere het graf van componist Vincenzo Bellini en de relieken van de heilige Agatha, de patroonheilige van de stad.
De kathedraal is gratis toegankelijk, maar bepaalde kapellen en ruimtes kunnen beperkt geopend zijn. Op 5 februari, tijdens het Sant’Agata-feest, barst de stad los in processies en vuurwerk en wordt de kerk het middelpunt van religieuze en feestelijke activiteiten.
5. Teatro Romano en Odeon
Een van de verrassendste plekken van Catania is het Teatro Romano, verscholen tussen woonhuizen in het centrum. Pas als je de ingang aan de Via Vittorio Emanuele binnenloopt, zie je hoe groot dit Romeinse theater is. Het werd in de 2e eeuw na Christus gebouwd, deels op de resten van een ouder Grieks theater, en bood ooit plaats aan duizenden toeschouwers.
Achter het grote theater ligt een kleiner halfrond theater, het Odeon. Samen vormen ze een compact archeologisch park waar je nog duidelijk de tribunes, doorgangen en delen van de scaenae frons kunt herkennen. Panelen en een kleine tentoonstelling leggen de geschiedenis uit.
4. Castello Ursino
Castello Ursino werd in de 13e eeuw gebouwd in opdracht van keizer Frederik II, als onderdeel van een netwerk van koninklijke forten langs de kust. Ooit stond het kasteel op een rots boven de zee, maar latere lavastromen en stadsuitbreiding zorgden ervoor dat het nu landinwaarts ligt. De vierkante plattegrond met ronde hoektorens geeft het kasteel nog steeds een krachtige, bijna strenge uitstraling.
Vandaag huisvest Castello Ursino het civiele museum van Catania, met collecties archeologie, middeleeuwse kunst en stukken uit de beroemde Biscari-verzameling. Tussen de dikke lavastenen muren bekijk je onder meer Griekse en Romeinse vondsten, schilderijen en sculpturen. Op de officiële website van het Museo Civico Castello Ursino vind je actuele openingstijden en tentoonstellingen.
3. Monastero dei Benedettini di San Nicolò l’Arena
Het Monastero dei Benedettini is een van de grootste benedictijnse kloostercomplexen van Europa en een hoogtepunt van de Siciliaanse barok. Het huidige complex werd in de 16e eeuw gesticht en later meerdere keren uitgebreid en opnieuw opgebouwd, onder meer na lavastromen en de aardbeving van 1693. Tegenwoordig huisvest het klooster de faculteit Geesteswetenschappen van de universiteit van Catania en staat het op de lijst van UNESCO Werelderfgoed.
Tijdens een rondleiding wandel je langs elegante binnenpleinen, een tuin op hoogte en resten van een Romeinse domus die onder het klooster verborgen liggen. De combinatie van oude funderingen, barokke architectuur en modern universiteitsleven maakt het tot een bijzondere plek.
2. Via Crociferi en de barokke kerken
Via Crociferi is een korte straat, maar architectonisch gezien een van de rijkste van Catania. Aan deze hellende straat staan verschillende barokke kerken en kloosters bijna in een rij naast elkaar, zoals San Benedetto, San Giuliano en San Francesco Borgia. De straat maakt deel uit van het UNESCO-gebied “Late barokke steden van de Val di Noto” en wordt vaak beschreven als een openluchtmuseum.
Let op details als de monumentale trap met engelen voor de kerk van San Benedetto en de sierlijke convex gevel van San Giuliano. Vooral in de vroege ochtend of tegen zonsondergang is Via Crociferi fotogeniek.
1. De Etna (uitstap vanuit Catania)
Hoewel de Etna net buiten de stad ligt, bepaalt de vulkaan in alles het gezicht van Catania. Met zijn ruim 3.300 meter geldt de Etna als de hoogste actieve vulkaan van Europa en is hij ingeschreven op de UNESCO Werelderfgoedlijst. De hellingen zijn bedekt met oude lava, bossen en wijngaarden, terwijl rond de kraters voortdurend nieuwe landschappen ontstaan door uitbarstingen.
Vanuit Catania vertrekken dagelijks excursies naar de Etna, variërend van eenvoudige jeeptours tot stevige wandeltochten op grotere hoogte. De kabelbaan en terreinbussen brengen je tot rond de 2.900 meter, afhankelijk van de actuele veiligheidsvoorschriften. Check altijd vooraf de situatie en volg de aanwijzingen van gidsen, zeker nu de vulkaan regelmatig actief is. Op sites als Funivia dell’Etna en lokale touroperators vind je actuele informatie over routes en mogelijkheden.</p