Het Pantheon in Rome is een van de best bewaarde en meest indrukwekkende bouwwerken uit de oudheid. Dit monument, met zijn kenmerkende koepel en mysterieuze opening in het dak, heeft de eeuwen overleefd en blijft een architectonisch meesterwerk. Hier zijn 15 fascinerende weetjes over het Pantheon.
1. Het huidige Pantheon is niet het origineel
Het oorspronkelijke Pantheon werd rond 27 v.Chr. gebouwd door Marcus Agrippa, een Romeinse generaal en schoonzoon van keizer Augustus. Dit eerste gebouw werd door brand verwoest, waarna keizer Hadrianus in 126 na Christus het huidige Pantheon liet bouwen.
2. De koepel is de grootste ongewapende betonnen koepel ter wereld
Met een diameter van 43,3 meter is de koepel van het Pantheon nog steeds de grootste ongewapende betonnen koepel ter wereld. Dit is een indrukwekkende prestatie, vooral gezien het feit dat het gebouw bijna 1900 jaar oud is.
3. Het oculus is de enige lichtbron
Het gat in het midden van de koepel, bekend als het oculus, heeft een diameter van 8,2 meter en is de enige natuurlijke lichtbron in het gebouw. Dit creëert een magisch effect wanneer het zonlicht door de opening valt en een lichtbundel op de vloer werpt.
4. Regenwater komt gewoon naar binnen
Omdat het oculus open is, komt er bij regen gewoon water naar binnen. Het water wordt afgevoerd via een ingenieus systeem van kleine gaten in de vloer, die verbonden zijn met een afwateringssysteem.
5. De exacte functie van het Pantheon is nog steeds een mysterie
Hoewel het woord “Pantheon” verwijst naar een tempel voor alle goden, is er weinig bewijs dat het gebouw ooit intensief werd gebruikt voor religieuze ceremonies. Sommige historici denken dat het ook koninklijke en staatsceremonies huisvestte.
6. De bouwmaterialen komen uit het hele Romeinse Rijk
De indrukwekkende zuilen bij de ingang van het Pantheon zijn gemaakt van Egyptisch graniet en wegen elk meer dan 60 ton. Ze werden per schip van Egypte naar Rome vervoerd, wat een enorme logistieke prestatie was.
7. Het Pantheon werd in de middeleeuwen omgevormd tot een kerk
In 609 na Christus werd het Pantheon omgedoopt tot een christelijke kerk, de Basilica van St. Maria en de Martelaren. Dit zorgde ervoor dat het gebouw goed onderhouden bleef en niet werd geplunderd, in tegenstelling tot veel andere Romeinse monumenten.
8. Het Pantheon beïnvloedde talloze gebouwen wereldwijd
De architectuur van het Pantheon heeft als inspiratie gediend voor talloze gebouwen, zoals de Koepel van de Sint-Pietersbasiliek in Vaticaanstad, het Capitool in Washington D.C. en het **Pantheon in Parijs.
9. Het gebouw heeft een perfecte verhoudingsbalans
De hoogte van het Pantheon (van de vloer tot de oculus) is exact gelijk aan de diameter van de koepel: 43,3 meter. Dit geeft het gebouw een perfecte symmetrie en harmonie.
10. Michelangelo bewonderde het Pantheon
De beroemde kunstenaar Michelangelo was diep onder de indruk van het Pantheon. Hij noemde het “het werk van engelen, niet van mensen” en liet zich inspireren door het ontwerp bij de bouw van de Sint-Pietersbasiliek.
11. Het is de laatste rustplaats van beroemde figuren
In het Pantheon bevinden zich de graven van verschillende belangrijke historische figuren, waaronder de beroemde schilder Raphael en de eerste twee koningen van het verenigde Italië, Vittorio Emanuele II en Umberto I.
12. Het is een van de best bewaarde Romeinse gebouwen
In tegenstelling tot veel andere Romeinse ruïnes is het Pantheon uitzonderlijk goed bewaard gebleven. Dit komt grotendeels doordat het al vroeg werd omgevormd tot een kerk en daardoor beschermd bleef tegen vernieling.
13. Het beton waarmee de koepel is gebouwd, wordt lichter naar boven toe
De Romeinen pasten een slimme techniek toe om het gewicht van de koepel te verminderen. De onderste lagen bestaan uit zwaar beton met basalt, terwijl de bovenste lagen een lichter mengsel bevatten, met puimsteen als vulmateriaal.
14. De bronzen decoraties werden hergebruikt voor de Sint-Pietersbasiliek
In de 17e eeuw liet paus Urbanus VIII veel van het brons uit het Pantheon verwijderen om te gebruiken voor de bouw van het beroemde baldakijn van Bernini in de Sint-Pietersbasiliek. Dit leidde tot de sarcastische Romeinse uitspraak: “Quod non fecerunt barbari, fecerunt Barberini” (“Wat de barbaren niet hebben gedaan, hebben de Barberini gedaan”), verwijzend naar de pauselijke familie Barberini.
15. Het Pantheon is nog steeds in gebruik
Ondanks zijn leeftijd wordt het Pantheon nog steeds gebruikt voor religieuze diensten en speciale ceremonies, zoals de jaarlijkse mis ter ere van de geboorte van Christus en herdenkingen van de Italiaanse koningen.
Het Pantheon is niet alleen een van de meest indrukwekkende architectonische prestaties van de Romeinse oudheid, maar ook een tijdloos symbool van harmonie, perfectie en vakmanschap. Een bezoek aan dit monument is een stap terug in de tijd en een ervaring die je niet snel zult vergeten.