De Brandenburger Tor is een van de bekendste symbolen van Berlijn en Duitsland. Dit monumentale neoklassieke bouwwerk heeft een lange en bewogen geschiedenis, van de tijd van Pruisen tot de Koude Oorlog en de hereniging van Duitsland. Hier zijn 16 fascinerende weetjes over dit iconische monument.
1. De Brandenburger Tor werd gebouwd in de 18e eeuw
De Brandenburger Tor werd tussen 1788 en 1791 gebouwd in opdracht van de Pruisische koning Frederik Willem II. Het was bedoeld als een symbool van vrede en een groots entreepunt naar de stad Berlijn.
2. De architectuur is geïnspireerd op de Akropolis in Athene
De architect Carl Gotthard Langhans ontwierp de poort in neoklassieke stijl, met als inspiratie de Propyleeën, de monumentale toegangspoort van de Akropolis in Athene. Dit was een verwijzing naar de idealen van de klassieke oudheid.
3. Het is de enige overgebleven stadspoort van Berlijn
Berlijn had ooit meerdere stadspoorten, maar de Brandenburger Tor is de enige die bewaard is gebleven. Oorspronkelijk maakte het deel uit van de Berlijnse stadsmuren.
4. De Quadriga op de top werd in 1806 gestolen door Napoleon
Bovenop de Brandenburger Tor staat de beroemde Quadriga, een beeld van een strijdwagen met vier paarden, bestuurd door de godin Victoria. In 1806 nam Napoleon de Quadriga als oorlogsbuit mee naar Parijs, maar na zijn nederlaag in 1814 werd het beeld teruggebracht naar Berlijn.
5. De poort was ooit een symbool van militaire triomf
Hoewel de Brandenburger Tor oorspronkelijk als een vredessymbool werd gebouwd, werd het door de Pruisische en later Duitse heersers vaak gebruikt als een symbool van militaire overwinningen en macht.
6. De poort heeft twaalf zuilen
De Brandenburger Tor heeft zes zuilen aan elke kant, in totaal twaalf, die de doorgangen ondersteunen. De centrale doorgang was oorspronkelijk gereserveerd voor de koninklijke familie.
7. De poort overleefde de Tweede Wereldoorlog
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de Brandenburger Tor zwaar beschadigd door bombardementen, maar het bleef overeind staan. Na de oorlog werd het gerestaureerd, zij het met eenvoudige middelen.
8. De Brandenburger Tor stond jarenlang in niemandsland
Na de bouw van de Berlijnse Muur in 1961 kwam de Brandenburger Tor midden in het niemandsland te liggen, tussen Oost- en West-Berlijn. Het werd een symbool van de deling van Duitsland.
9. Het was een belangrijk symbool van de Koude Oorlog
De poort stond pal aan de grens van de DDR en werd door de Oost-Duitse regering gebruikt als propagandasymbool. Het werd afgesloten voor verkeer en burgers konden er niet meer onderdoor lopen.
10. De poort speelde een hoofdrol bij de val van de Berlijnse Muur
Op 9 november 1989 viel de Berlijnse Muur en verzamelden duizenden mensen zich rond de Brandenburger Tor. Het werd een symbool van vrijheid en hereniging toen Oost- en West-Berlijners samen de poort overstaken.
11. De Quadriga werd opnieuw gerestaureerd na de val van de Muur
Na de hereniging van Duitsland werd de Quadriga in de jaren negentig gerestaureerd. Dit was nodig omdat de beelden tijdens de Koude Oorlog ernstig beschadigd waren geraakt door vervuiling en verwaarlozing.
12. De poort is nu een symbool van eenheid
Sinds de Duitse hereniging is de Brandenburger Tor een symbool van eenheid en vrede geworden. Grote nationale en internationale evenementen, zoals oudejaarsvieringen en sportoverwinningen, worden hier gevierd.
14. Het verkeer mocht lange tijd onder de poort door
Tot 2002 konden auto’s en bussen nog onder de Brandenburger Tor doorrijden. Sindsdien is het gebied eromheen een voetgangerszone om het monument te beschermen tegen schade door verkeer.
15. De poort is een belangrijke toeristische trekpleister
Jaarlijks bezoeken miljoenen mensen de Brandenburger Tor. Het plein ervoor, de Pariser Platz, is een populaire plek voor foto’s en evenementen.
16. De verlichting van de poort verandert bij speciale gelegenheden
Bij internationale gebeurtenissen of herdenkingen wordt de Brandenburger Tor soms in speciale kleuren verlicht. Zo werd de poort blauw gekleurd voor de Europese Unie en in de Franse kleuren na de aanslagen in Parijs in 2015.
De Brandenburger Tor heeft door de eeuwen heen vele transformaties ondergaan, van symbool van militaire macht tot een icoon van vrede en eenheid. Het blijft een van de meest herkenbare monumenten van Duitsland en een must-see voor iedereen die Berlijn bezoekt.